बडी एण्ड डाटाबाट त्रैमासिक न्यूजलेटर
अप्रिल देखि जून २०२३ सम्म

हाम्रो न्यूजलेटर "शरीर र डेटा बाइट्स बुलेटिन"मा स्वागत छ! पछिल्लो तीन महिनामा नेपालमा डिजिटल अधिकारको परिवेश, राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय स्थानहरूमा हाम्रो अभियान, विभिन्न अभियान्ताहरूसँग हामीले गरेका कार्यशालाहरू र हाम्रा हालका प्रकाशनहरू बारे थाहा पाउन यो न्युजलेटर पढ्नुहोला। हाम्रो न्यूजलेटर बदलिँदो डिजिटल परिपेक्ष्यमा सूचित, प्रेरित, र सशक्त रहनको लागी तपाइँको बाटो बन्नेछ! 🚀🔐

अप्रिल देखि जुन २०२३ सम्मको हाम्रो नेपालमा डिजिटल अधिकारको परिवेसलाई विस्तृत विश्लेषण गरौँ। यी महिनाहरुमा गोपनीयता उल्लङ्घन र डेटा कमजोरीहरूसँग सम्बन्धित निराशाजनक घटनाहरूको शृङ्खला पत्ता लागेको छ। हाम्रो भर्खरको मिडिया अनुगमन रिपोर्टमा, हामी गर्व यात्रा पछि आएका अनलाइन हिँसाका धम्कीहरूको डरलाग्दो वृद्धि, अनलाइन अभिव्यक्ति र यौन अभिव्यक्तिको महत्त्व, र फिसिङ आक्रमणहरूको कारणले गर्दा डेटा गोपनीयता उल्लङ्घनको महत्वपूर्ण मुद्दालाई हेर्यौं। सरकारी वेबसाइटहरू र डाटा सेन्टरहरूलाई लक्षित गर्ने धेरै ह्याकिङ प्रयासहरूले गर्दा नागरिकको डाटा सुरक्षित गर्ने सरकारको क्षमतामा माथि प्रश्न र शंका आएको छ। यी घटनाहरूले सरकारको डिजिटलाइजेसन प्रयासहरूमा कमजोरीहरू र उचित योजनाको अभाव प्रकट गरेको छ। सरकारले डाटा सुरक्षालाई प्राथमिकतामा राखेर नागरिकको डाटाको संरक्षण गर्न आवश्यक छ।

नोभेम्बर २०२२मा, नेपालको दोस्रो आम निर्वाचनको समयमा, नेपाल निर्वाचन आयोगले आफ्नो वेबसाइटमा मतदाताहरूको डाटा अनुमति बिना सार्वजनिक बनायो। जसले गर्दा डाटाको गोपनीयताको उल्लङ्घन भयो। यसले व्यक्तिगत जानकारीको सुरक्षाको सन्दर्भमा गम्भीर जोखिम र चिन्ताहरू खडा गरेको छ। सो निर्वाचन अवधिमा हामीले यस जानकारीलाई अगाडी ल्याएका थियौं र वेबसाइटबाट मतदाताको व्यक्तिगत विवरण हटाउन आयोगलाई अनुरोध गरेका थियौं। हामी आयोग सम्म पुग्न र आउनलागेको निर्वाचन सम्बन्धि विधेयकमा मतदाताको गोपनीयताको अधिकारको सम्मानको मागको लागि तपाईंको मदत चाहान्छौं।

हाम्रो मुद्दा बलियो बनाउन, कृपया हामीलाई तपाइँलाई निर्वाचन सम्बन्धि पठाइएका विज्ञापनहरू, व्यक्तिगत सन्देशहरू, वा निर्वाचन अवधिमा प्राप्त फोन कलहरूको स्क्रिनसटहरू प्रदान गर्नुहोस्। निर्वाचनमा हाम्रो व्यक्तिगत जानकारीको सुरक्षा गर्न पहल गरौं। यदि तपाइँको जानकारी आयोगको वेबसाइटमा भएको कारण तपाइँको डाटा उल्लङ्घन भएको अनुभवहरु छन् भने, तपाइँ हामीलाई communication@bodyanddata.org मा इमेल गर्न सक्नुहुन्छ।

गत त्रैमासिकमा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा हाम्रो मुभमेन्टलाई अगाडी बढायौं। हामीले Engage Media द्वारा थाइल्याण्डमा आयोजना गरिएको DRAPAC23 मा, "डेटा जस्टिस लेन्स मार्फत पहिचानको डिजिटाइजेसन" शिर्षकमा प्लेनरी सेसन आयोजना गर्यौं। त्यति मात्र होइन - हामीले "इन्टरनेट: सीमा भन्दा पर" पनि प्रदर्शन गर्यौं। 🔥💻 हामीले विभिन्न ई-गभर्नेन्सका पहलहरू पुनर्विचार गर्नुपर्नेको बारेमा र एशिया-प्यासिफिकका क्षेत्रका विभिन्न देशहरूमा त्यस्ता पहलहरूको कार्यान्वयनका साझा अनुभव र भिन्नताहरूको बारेमा पनि छलफल गर्‍यौं। हामीले RightsCon 2023 कोस्टारिकामा हाम्रा समुदायहरूको गोपनीयताको कुराकानीलाई विस्तार गर्यौं। CSW67 मा, हामीले डिजिटल अधिकार र नारीवादको भाषालाई समुदायको नजिक ल्याउने महत्त्वलाई जोड दियौं। साच्चै भनम् न, टेक्नोलोजी कुनै टाढाको रहस्य होइन - यो त महिला र सीमान्तकृत समूहहरूको दैनिक जीवनको हिस्सा हो, जो सँधै नवप्रवर्तनशील रूपमा बाँचिरहेका छन्।

तर है, यो सबै गम्भीर छलफल र प्लेनरी सेसनहरु मात्र थिएन। हामीले हाम्रो प्यारो डिजिटल सुरक्षा कार्यशाला - फेमिनिस्ट टेक एक्सचेन्जमा डूडलहरू र रमाइला कुराकानीहरूको संसारमा पनि डुब्यौं। सीमान्तकृत समुदायका जीवन्त परिप्रेक्ष्यबाट फेमिनिस्ट मूल्यमान्यता, डिजिटल अधिकार र प्रविधिको खोजी गर्ने यो कार्यशाला अतिनै रमाइलो र फलदायिक भयो। हामीले महिला अधिकारकर्मी, क्वेयर अधिकारकर्मी, अपाङ्गता, दलित अधिकारका अभियान्ता, प्राविधिक क्षेत्रमा लागेका र अरु अभियान्ताहरु संग काम गर्न पायौं! एक अर्कासंग सिक्ने यो राम्रो अनुभव थियो। रिया, एक सहभागीले सेयर गरे, "सबैभन्दा रमाइलो र सशक्त ठाउँमा बिताउन पाए <3 आजको लागि धन्यवाद"

"यौनिकताको सँधै राजनैतिक महत्व रहेको छ भनेर पहिचान गर्नु अत्यन्तै जरुरि छ र यसर्थ डेटिङ एप्स र अनलाइनमा हाम्रो यौनिकताको विस्तार पनि पूर्वनिर्धारित रूपमा राजनीतिक विषय हो।" डेटिङ एप्सहरूसँग बिभुको माया र घृणाको सम्बन्ध पढ़नुहोस्।

"प्रविधिभन्दा वाहेक, अनलाइन र अफलाइन ठाउहरुमा, महिला र क्वेयर अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरुको यौनिक अभिव्यक्तिलाई संकुचित गर्ने प्रयासलाई हामीले प्रश्न गर्नुपर्छ र वकालत गर्नुपर्छ। यौन स्वायत्तता र एजेन्सीको महत्त्व, र महिलाद्वेसी र सक्षम्तावादी सोचलाई प्रश्न गर्नुपर्छ।" डिजिटल युगमा अपाङ्गता भएका महिलाहरूका लागि समावेशी व्यापक यौन शिक्षाको बारेमा जलसाको लेख हेर्नुहोस्।

"गर्व यात्रा महत्त्वपूर्ण छ, तर यो उत्सवमा हाम्रो गोपनीयता, अभिव्यक्ति, अनुभव र शरीरहरू पनि उत्तिकै महत्वपुर्ण छ, र यो केवल एकल कथा होइन।" नेहा गौचनको लेख "गर्व यात्राको कुनै एकल कथा छैन" पढ्नुहोस्।

डिजिटल एभरीडेले दक्षिण एसियाली सन्दर्भमा शरीर र प्रविधिहरू बीचको अन्तरसम्बन्धलाइ बुझ्न फेमिनिस्ट लेन्स ल्याउँछ।

अन्त्यमा, प्यारा साथीहरू, आउनुहोस् अर्को रमाइलो तीन महिनाका लागि तयारी गरौं। हामी अझै डिजिटल अधिकारहरू विस्तार र डिजिटल क्षेत्रमा फेमिनिस्ट दृष्टिकोणबाट नियालेर हेर्यौं। थप रमाइला अनुभवहरु, प्रगतिशील विचारहरु, र अन्य डिजिटल अधिकार सम्बन्धि जानकारीहरुको लागि पर्खेर बस्नुहोला। हामी सँगै, एक पिक्सेल गर्दै भविष्यलाई आकार दिनेछौं! 💫💻🌈

Established in 2017, Body & Data works to enhance understanding and access to information on digital rights among women, queer people and minority groups where they are able to exercise their rights in a safe and just digital space. We work towards the vision of accessible, safe and just digital space for all, through cross movement building, facilitation for access to information, knowledge building and dissemination on digital rights in the context of Nepal